Thursday, August 7, 2014

आज का श्लोक, ’वेद्यम्’ / ’vedyam’

आज का श्लोक, ’वेद्यम्’ / ’vedyam’
____________________________

’वेद्यम्’ / ’vedyam’ - ज्ञेय, जानने योग्य तत्त्व, आत्मतत्त्व, जिसे जानना और जिसकी अपरोक्ष अनुभूति ही एकमात्र श्रेयस् है,

अध्याय 9, श्लोक 17,

पिताहमस्य जगतो माता धाता पितामहः ।
वेद्यं पवित्रमोङ्कार ऋक्साम यजुरेव च ॥
--
(पिता अहम् अस्य जगतः माता धाता पितामहः ।
वेद्यम् पवित्रम् ॐकारः ऋक् साम यजुः एव च ॥
--
भावार्थ :
इस जगत् का पिता मैं हूँ, माता, तथा इसे धारण करनेवाला (आधार, आश्रय देनेवाला),  पितामह, ज्ञेय, पवित्र ॐकार एवं ऋग्वेद, सामवेद तथा यजुर्वेद भी मैं ही हूँ ।
 --
अध्याय 11, श्लोक 38,

त्वमादिदेवः पुरुषः पुराण-
स्त्वमस्य विश्वस्य परं निधानम् ।
वेत्तासि वेद्यं च परं च धाम
त्वया ततं विश्वमनन्तरूप॥
--
(त्वम् आदिदेवः पुरुषः पुराणः
त्वम् अस्य विश्वस्य परम् निधानम् ।
वेत्ता असि वेद्यम् च परम् निधानम्
त्वया ततम् विश्वम् अनन्तरूप ॥
--
भावार्थ :
आप आदिदेव हैं, पुरुष सनातन हैं, आप इस जगत् के परम आश्रय हैं । आप ही एकमात्र जाननेवाले (ज्ञाता), जिसे जाना जाता है वह जानने-योग्य तत्व (ज्ञेय), तथा परम धाम हैं, हे अनन्तरूप! समस्त विश्व आपसे ओत-प्रोत है ।
--
’वेद्यम्’ / ’vedyam’ - 'Self', Brahman, That is the only thing one needs to know about and realize, the essence of veda,

Chapter 9, śloka 17,

pitāhamasya jagato
mātā dhātā pitāmahaḥ |
vedyaṃ pavitramoṅkāra
ṛksāma yajureva ca ||
--
(pitā aham asya jagataḥ
mātā dhātā pitāmahaḥ |
vedyam pavitram om̐kāraḥ
ṛk sāma yajuḥ eva ca ||
--
Meaning :
I AM the father, mother, and the support and protector, forefather of this world. I AM the essence of veda, sacred, pure, oṅkāra, and ṛgveda, sāmaveda and yajurveda also.
--
Chapter 11, śloka 38,

tvamādidevaḥ puruṣaḥ purāṇa-
stvamasya viśvasya paraṃ nidhānam |
vettāsi vedyaṃ ca paraṃ ca dhāma
tvayā tataṃ viśvamanantarūpa||
--
(tvam ādidevaḥ puruṣaḥ purāṇaḥ
tvam asya viśvasya param nidhānam |
vettā asi vedyam ca param nidhānam
tvayā tatam viśvam anantarūpa ||
--
Meaning :
You are the Divinity prime (ādideva), Spirit (puruṣa) Eternal (purāṇa), You are The abode supreme of this All (viśva), O Manifest in Infinite forms (anantarūpa) ! You pervade all this existence.
--

No comments:

Post a Comment